صابر صالحانی

بیمه بیکاری چیست؟ نوعی حمایت مالی است که به کارگرانی که به طور غیرارادی بیکار شده اند ارائه می شود. این بیمه به عنوان یک شبکه ایمنی اجتماعی عمل می کند و به افراد در حفظ حداقل درآمد در دوره های بیکاری کمک می کند. برای واجد شرایط بودن برای دریافت مزایای بیکاری، یک فرد باید معیارهای خاصی را داشته باشد، از جمله داشتن حداقل شش ماه حق بیمه پرداخت شده و تحت پوشش قانون کار باید باشد.
از مزایای بیمه بیکاری می توان به دریافت کمک هزینه ماهانه، اضافه شدن مدت خدمت به سوابق بیمه ای و افزایش مزایای تامین اجتماعی اشاره کرد. حق بیمه بیکاری 3 درصد دستمزد بیمه شده تعیین می شود که توسط کارفرما پرداخت می شود. در موارد بیکاری ناشی از حوادث غیرمترقبه نیز امکان دریافت مزایای بدون حق بیمه قبلی وجود دارد.

مطالعه بیشتر : مشاور بیمه تامین اجتماعی و اداره کار

شرایط دریافت بیمه بیکاری چیست؟

شروط لازم برای بیمه بیکاری چیست، یک فرد باید معیارهای زیر را داشته باشد:

شرایط اولیه

• باید تابع قانون کار و مقررات تامین اجتماعی باشد.
• باید به طور غیر ارادی بیکار باشند (به انتخاب خود کار را ترک نکرده باشند).
• شخص باید حداقل شش ماه پرداخت حق بیمه را داشته باشد.
• نباید شهروند یک کشور خارجی باشد.
• اینطور نباشد که مستمری بگیر یک فرد بازنشسته یا فردی از کارافتاده کامل باشد.

شرایط تکمیلی

• نباید خوداشتغال یا داوطلبانه بیمه شود.
• باید از کار خود اخراج شده باشند.
• حداقل یک سال سابقه کار تحت قرارداد با پرداخت حق بیمه داشته باشد.
• در دسترس بودن برای کار ضروری است.

موارد خاص

• در مواردی از بیکاری ناشی از حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله یا آتش سوزی، برای دریافت مزایای بیکاری نیازی به حداقل سابقه پرداخت حق بیمه نیست.

متقاضی بیمه بیکاری باید مدارک مورد نیاز را به اداره کار و تعاون ارسال کند یا در سامانه بیمه بیکاری بارگذاری کند.

مطالعه بیشتر: قوانین بیمه در حسابداری

بیمه بیکاری به چه افرادی تعلق میگیرد؟

بیمه بیکاری به افرادی تعلق می گیرد که دارای شرایط زیر باشند:

• مشمول قوانین کار و مقررات تامین اجتماعی باشند.
• حتماً بی اختیار و بدون انتخاب خودشان بیکار شده اند.
• آنها باید حداقل شش ماه حق بیمه پرداخت شده داشته باشند.
• آنها نباید شهروند کشورهای خارجی باشند.
• آنها نباید بازنشسته یا از کارافتاده کامل باشند.
• آنها نباید افراد خوداشتغال با بیمه اختیاری باشند.
• باید از محل کار خود اخراج شده باشند.
• بیمه پرداخت شده آنها باید حداقل یک سال قرارداد کاری باشد.
• آنها باید برای کار آماده و در دسترس باشند.

همچنین افرادی که در اثر حوادث غیرمترقبه مانند سیل، جنگ، زلزله و آتش‌سوزی بیکار می‌شوند شرایط متفاوتی دارند و برای دریافت مقرری بیکاری نیازی به داشتن حداقل سابقه پرداخت حق بیمه ندارند.

آیا افزایش حقوق بر بیمه بیکاری تاثیر دارد؟

بله، افزایش حقوق بر بیمه بیکاری تأثیر می گذارد. بر اساس قانون جدید بیمه بیکاری، میزان مقرری 55 درصد متوسط حقوق پایه بیمه شده تعیین شده است. بنابراین اگر افزایش درآمد سالانه کارکنان از 55 درصد بیشتر شود، مقرری بیمه بیکاری نیز افزایش می یابد. با توجه به اینکه در سال 2022 افزایش حقوق مقرر در وزارت کار بیش از 55 درصد بوده است، مقرری بیمه بیکاری بر این اساس تعدیل شد. همچنین افزایش حقوق 35 درصدی از سوی وزارت کار برای سال 2024 اعلام شده است که برای کارگران، کارمندان و دریافت کنندگان مقرری بیکاری اعمال خواهد شد.

مدت زمان بین دو دوره بیمه بیکاری چقدر است؟

فاصله بین دو خسارت بیمه بیکاری چیست؟ نکات کلیدی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:

• هیچ محدودیتی در تعداد دفعاتی که فرد می تواند بیمه بیکاری درخواست کند وجود ندارد.
• قانونی بین دو ادعای بیکاری تعریف نشده است. در نتیجه، هر کارگر، صرف نظر از مدت زمانی که از آخرین ادعای بیمه بیکاری خود می گذرد، در صورت بیکار شدن، واجد شرایط درخواست مجدد بیمه بیکاری است.
• شرایط درخواست بیمه بیکاری برای بار دوم و مطالبات بعدی با شرایط مطالبه اولیه یکسان است.
• برای واجد شرایط شدن مجدد برای بیمه بیکاری، یک فرد باید شرایط خاصی را داشته باشد، مانند داشتن حداقل شش ماه حق بیمه پرداخت شده.

بنابراین، هیچ بازه زمانی مشخصی بین دو دوره استفاده از بیمه بیکاری وجود ندارد که به افراد امکان می دهد بدون محدودیت زمانی خاص به این مزایا دسترسی داشته باشند، مشروط بر اینکه شرایط لازم را داشته باشند.

از بیمه بیکاری بعد از مرخصی زایمان می توان استفاده کرد؟

• بله، امکان دسترسی به بیمه بیکاری پس از مرخصی زایمان وجود دارد، اما باید شرایط خاصی رعایت شود:
• بیکاری باید غیر ارادی باشد، به این معنی که کارفرما باید پس از پایان مرخصی زایمان، از بازگرداندن فرد به کار خودداری کند.
• در صورتی که کارفرما از بازگرداندن فرد به کار خودداری کند، کارگر می تواند به هیئت حل اختلاف وزارت کار شکایت کند.
• در صورت ادامه امتناع کارفرما از اعاده خدمت، فرد برای دریافت مقرری بیمه بیکاری به سازمان تامین اجتماعی معرفی می شود.
• پس از بررسی پرونده و سابقه پرداخت حق بیمه مقرری بیمه بیکاری تعیین و به فرد واریز می شود.
• فرد باید معیارهای واجد شرایط بودن عمومی برای دریافت بیمه بیکاری از جمله داشتن حداقل شش ماه سابقه پرداخت حق بیمه را داشته باشد.
• درخواست بیمه بیکاری باید از طریق سامانه جامع روابط کار ارائه شود.

ذکر این نکته ضروری است که بلافاصله پس از پایان مرخصی زایمان، در صورتی که کارفرما فرد را به کار خود بازگرداند، بدون نیاز به بازگشت به کار برای مدت معین، می توان ادعای بیمه بیکاری را آغاز کرد.

مطالعه بیشتر: مشاور مالی

مبلغ دریافتی بیمه بیکاری چقدر است ؟

مبلغ دریافتی از بیمه بیکاری به شرح زیر محاسبه می شود:

• مقرری روزانه بیمه بیکاری معادل 55 درصد متوسط دستمزد، حقوق یا پورسانت روزانه فرد بیمه شده است.
• برای افراد متاهل و افراد تحت تکفل، به ازای هر فرد تحت تکفل 10 درصد حداقل دستمزد در زمان بیکاری اضافه می شود (حداکثر تا چهار نفر).
• حداقل مبلغ دریافتی نباید کمتر از حداقل دستمزد تعیین شده برای هر سال باشد.
• حداکثر مبلغ دریافتی نباید از 80 درصد متوسط دستمزد یا حقوق بیمه شده بیشتر باشد.
• به طور معمول، پرداخت بیمه بیکاری بین 10 تا 15 هر ماه به حساب افراد در بانک رفاه واریز می شود.

در نتیجه،میزان دقیق بیمه بیکاری برای هر فرد متفاوت است و به عواملی مانند حقوق قبلی، وضعیت تأهل و تعداد افراد تحت تکفل بستگی دارد.

آیا بیمه بیکاری عیدی دارد؟

عیدی بیمه بیکاری چیست؟ بیمه بیکاری شامل عیدی نمی شود. نکات مهم درباره این موضوع به شرح زیر است:
در بیمه بیکاری، عیدی پیش بینی نشده است.
بیمه بیکاری به عنوان حمایتی از سوی سازمان تامین اجتماعی است که هیچ تعهدی در قبال ارائه عیدی ندارد.
به طور معمول، عیدی توسط کارفرمایان به کارکنان فعال خود پرداخت می شود، در حالی که افراد دریافت کننده بیمه بیکاری در حال حاضر شاغل نیستند.
بیمه بیکاری شامل کمک هزینه ماهانه است که هر دو ماه یکبار پرداخت می شود، اما شامل عیدی نمی شود.
هدف اولیه بیمه بیکاری به جای ارائه مزایایی مانند عیدی، حمایت موقت از افرادی است که شغل خود را از دست داده اند تا زمانی که شغل جدیدی کسب کنند.
در نتیجه، افرادی که بیمه بیکاری دریافت می کنند، واجد شرایط دریافت عیدی نیستند، زیرا این مزایا برای بیمه بیکاری قابل اعمال نیست.

نتیجه گیری

بیمه بیکاری چیست؟ این بیمه به عنوان یکی از اجزای حیاتی سیستم تامین اجتماعی، نقش حیاتی در حمایت از نیروی کار و حفظ ثبات اجتماعی-اقتصادی در جامعه ایفا می کند. این مکانیسم حمایتی برای افرادی که به طور غیرارادی بیکار شده اند، حمایت مالی می کند و در نتیجه انتقال آنها به فرصت های شغلی جدید را تسهیل می کند. در طول این مقاله، جنبه‌های مختلف بیمه بیکاری، از جمله معیارهای واجد شرایط بودن، میزان مزایای، مدت حمایت و روش‌های محاسبه را بررسی کرده‌ایم.

مشاهده شده است که این بیمه علیرغم مزایای قابل توجهی که دارد، دارای محدودیت هایی نیز می باشد. به عنوان مثال، عدم پرداخت حقوق تعطیلات و محدودیت در طول مدت مزایا از جمله این محدودیت ها هستند. علاوه بر این، ثابت شده است که بیمه بیکاری صرفا یک کمک مالی نیست. همچنین با ارائه خدماتی مانند تمدید کارت بیمه و احتساب دوره های بیکاری در سوابق بیمه ای به تامین اجتماعی کمک می کند. در پایان، مهم است که بدانیم در حالی که بیمه بیکاری یک اقدام موثر برای کاهش اثرات نامطلوب از دست دادن شغل است، نباید به عنوان جایگزینی برای اشتغال پایدار در نظر گرفته شود.